Orhan Veli Kanık ( 1914)- (1950)

[HIDDENHAZARD]

1914
yılında İstanbul’da doğdu.Ankara Gazi Lisesi’ni bitirdi (1932).
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’ndeki
öğrenimini yarıda bıraktı (1935), Ankara’ya giderek PTT Umum
Müdürlüğü’nde çalıştı (1936-1942), Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme
Bürosu’na memur oldu (1945), oradan ayrılınca (1947) Yaprak dergisini
çıkardı ( 1 Ocak 1949’dan 15 Haziran 1950’ye kadar 28 sayı çıktı, Son
Yaprak adlı özel bir sayı ölümü üzerine arkadaşları tarafından
çıkarıldı). 14 Kasım 1950 tarihinde beyin kanamasından öldü.
Rumelihisarı mezarlığına gömüldü.

Kişiliğini belli eden ilk
şiirlerini arkadaşları Oktay Rıfat ve Melih Cevdet’le birlikte Varlık
dergisinde yayımlamaya başladı, büyük bir ilgi gördü, sağlığında
kendinden çok bahsettiren şair oldu. Şiiri bir takım kalıp ve
klişelerden, şairanelikten, yıpranmış benzetmelerden kurtararak, daha
kısa daha basit bir şekle soktu; yalın bir halk dili kullandı, gündelik
sözlerle zaman zaman (Aralık 1936-15 Nisan 1940,38 şiir), çok kısa
zamanda büyük yergi ve espriden faydalanarak, gündelik yaşantılar
üzerine yazdı.

ESERLERİ
Şiir kitapları: Garip (Oktay Rıfat ve
Melih Cevdet’le beraber, 1941), Garip (yalnız kendi şiirleriyle,
genişletilmiş 2. baskı,1945), Vazgeçemediğim (1945), Destan Gibi
(1946), Yenisi (1947), Karşı (1949).

Sağlığında bu altı kitaba
aldığı şiirleriyle, bu kitaplara girmemiş başka şiirleri, ölümünden
sonra tek kitap halinde basıldı: Orhan veli, Bütün Şiirleri (1951).

Düzyazıları,
eleştiri ve hikayeleri: Orhan Veli, Nesir Yazıları (1953, 2. b. Denize
Doğru adıyla, 1970) adlı kitapta toplandı. La Fontaine’nin 49 fable’ini
nazımla Türkçe’ye çeviren şair (La Fontaine Masalları, 2 kitap, 1943),
aynı şekilde Nasrettin Hoca Hikayeleri (1949) adlı kitabında da
Hoca’nın 72 fıkrasını nazma çevirdi. Çeviri kitaplarının sayısı 12’dir.

Asım
Bezirci’nin derlediği çeviri şiirleri ise Çeviri Şiirler (1982) adıyla;
düzyazıları da, yenide Bütün Yazılar I, II (1982) adıyla yayımlandı.
Orhan
Veli/Bütün Eserleri dizisinin ilk kitabı Edebiyat Dünyamız (1975)’da
şairin düzyazıları, konuşma ve röportajları (haz. Asım bezirci), ikinci
kitapta Bütün Şiirleri (1975) derlendi.

HAKKINDA YAZILANLAR
Adnan
Veli Kanık, ağabeyinin biyografisi ile basında çıkmış yazılarından
seçme parçaları şu kitapta derledi: Orhan Veli İçin (1953).
Şair üzerine bir inceleme Asım Bezirci’nin, zengin bir bibliyografya da veren Orhan Veli Kanık adlı eseridir (1967).


ANLATAMIYORUM

Ağlasam sesimi duyar mısınız,
Mısralarımda;
Dokunabilir misiniz
Gözyaşlarıma, ellerinizle?

Bilmezdim şarkıların bu kadar güzel,
Kelimelerin kifayetsiz olduğunu
Bu derde düşmeden önce.

Bir yer var, biliyorum;
Her şeyi söylemek mümkün;
Epeyce yaklaşmışım, duyuyorum;
Anlatamıyorum.